Atopik Cilt Nedir? Belirtiler, Nedenler ve Bakım

Atopik Cilt (Egzama) Nedir?

Gündelik kullanımda atopik cilt olarak da anılan egzama; kuruluk, kaşıntı ve ciltte pullanmalara, alevlendiği durumlarda ağrılı lezyon ya da kabarcıklara neden olabilen kronik bir cilt sorunudur.

Çoğunlukla bebeklik döneminde başlayan semptomlar çocukluk ve yetişkinlikte de devam edebilir. Hastalığın nedenleri arasında genetik yatkınlık, bağışıklık sistemi sorunları ve çevresel faktörler sayılabilir.

Atopik dermatit olarak da adlandırılan egzama aslında iltihaplı cilt hastalıklarının yedi türünü de kapsayan bir şemsiye terimdir.

Bu yazımızda en yaygın egzama türü olan atopik dermatitin nedenleri, belirtileri, tetikleyicileri ile tedaviye ek beslenme önerileri ve cilt bakım ipuçlarını paylaşacağız.

Atopik Dermatit Neden Olur? Belirtileri ve Tetikleyicileri Nelerdir?

Atopik dermatit egzamanın en yaygın biçimidir. Genellikle bebeklik/çocukluk döneminde başlasa da ilk kez ortaya çıkması daha ileri yaşlarda da olabilir. Yetişkinlikte hastalık hafifleyebilir, hatta tamamen kaybolabilir, ancak tedavi edilmediğinde hiçbir zaman geçmemesi de mümkündür.

Atopik Dermatit Neden Olur?

Atopik dermatitin kesin nedeni bilinmemekle beraber birden fazla faktörün birleşimiyle ortaya çıkar:

• Genetik yatkınlık: Aile geçmişinde egzama, astım, alerji öyküsü olanlarda daha yaygın görülür.
• Zayıf cilt bariyeri: Nemi tutamayan bozulmuş bir cilt bariyeri atopik dermatit için uygun kuru bir cilde neden olur.
• Bağışıklık sistemi sorunları: Aşırı duyarlı bir bağışıklık sistemi, cilt bariyerini bozarak semptomlara yol açabilir.
• Alerjenlere maruziyet: Polen, ev tozu, küf, hayvan tüyü gibi alerjenlere maruziyet semptomları tetikleyebilir.
• Ağır kimyasal içeren deterjan, sentetik parfüm vb.: Ağır yüzey aktif kimyasal içeren deterjanlar, cilt temizleyiciler (şampuan, sabun, sıvı sabun, duş jeli, yüz yıkama ürünleri vs), sentetik parfümlerde yer alan ağır kimyasallar egzama oluşumuna yol açabilir.
• Stres: Bağışıklık sistemini düşürerek egzamanın alevlenmesine neden olabilir.

Atopik Dermatit Belirtileri Nelerdir?

Atopik dermatitte belirtiler yaşa ve hastalığın evresine göre değişiklik gösterebilir.

Bebeklerde atopik dermatit çoğunlukla yanaklarda, alında ve saçlı deride ortaya çıkar. Şiddetli kaşıntı nedeniyle huzursuzluk yaratır ve ciltteki kuruluk yer yer çatlaklara neden olabilir.

Çocuklarda atopik dermatit dirsek, diz, bilek gibi eklem bölgelerinde ya da boyun bölgesinde kızarıklık şeklinde seyredebilir. Kaşıntı nedeniyle ciltte tahriş ve yaralara, tekrar eden durumlarda cilt derisinde kalınlaşma ve renk değişimine neden olabilir.

Yetişkinlerde atopik dermatit dirsek ve diz gibi eklem bölgelerinin yanı sıra eller ve yüzde de görülebilir. Sürekli kaşıntı ve yanma hissine pullu döküntüler eşlik edebilir.

Atopik Dermatit Tetikleyicileri Nelerdir?

Sıcak hava ve terlemek kadar soğuk ve kuru hava da atopik dermatiti tetikleyebilir. Sentetik kumaşlardan, tahriş ve kaşıntıya sebep olabilecek yün gibi sert kumaşlı giysilerden kaçınmak gerekir. Pamuklu ve keten kumaşlar, bol kıyafetler tercih edilmelidir.

Çamaşır ve ev temizliği deterjanlarında sert kimyasal içermeyen, doğal içerikli ve kokusuz (parfümsüz) ürünler tercih edilmeli, sert kimyasallara maruziyet azaltılmalıdır.

Kişisel bakım ve cilt bakımı ürünlerinde de %100 doğal içerikli, hassas ciltler için üretilmiş, narin yüzey aktifler ve koruyucular içeren, parfümsüz seçenekler tercih edilmelidir.

Bağışıklık düşmesi ve cilt kuruluğu diğer tetikleyicilerdir. Stresten uzak durulmalı, sebze ağırlıklı ve dengeli bir beslenme takip edilmeli, cilt temizliğine ve nemlendirmesine özen gösterilmelidir.

Atopik Dermatit Nasıl Geçer?

Öncelikle kronik bir deri hastalığı olan atopik dermatit ile ilgili mutlaka dermatoloğunuzu ziyaret etmelisiniz. Doktorunuz hafif vakalarda kortizonlu kremler ve antihistaminikler reçete edebilir. Şiddetli durumlarda ise bağışıklık baskılayan ilaçlar veya biyolojik tedaviler önerilebilir. Her durumda kaşıntıyı önlemek için tırnaklar kısa tutulmalı, lezyonlar kaşınmamalıdır.

Atopik dermatitin kesin bir tedavisi olmasa da, hastalığın belirtilerini hafifletmek için temizlik, kişisel bakım ve beslenme alışkanlıklarında yapılacak değişiklikler etkili olabilir.

Atopik Cilt için Cilt Bakım Önerileri

Cilt bariyeri zayıflığı ve kuruluk atopik cilt tetikleyicileri olduğu için narin bir cilt temizliği rutini ve düzenli cilt nemlendirme en önemli konulardır. Hem saç hem cilt için mutlaka %100 doğal içerikli, nazik cilt temizleyici ve koruyucularla, parfümsüz formüle edilmiş ürünler tercih edilmelidir.

Kısa (maksimum 10 dakika) ve ılık suyla banyo yapılmalı ve cilt nazik bir şekilde %100 pamuk bir havlu ile tamponlanarak kurulanmalıdır. Banyo sonrasında ilk üç dakika içinde tüm vücut %100 doğal içerikli, nemlendirme ve cilt bariyerini destekleme kapasitesi yüksek bir krem ile nemlendirilmelidir.

Yüz temizliği için cilt bariyerine zarar vermeyen, nazik yüzey aktifler içeren parfümsüz bir yüz yıkama jeli kullanılmalı, cilt henüz nemliyken cildin nem tutma kapasitesini artıran bir serum, sonrasında emoliyan (yumuşatma) içeriği yüksek, cilt bariyerini destekleyen bir krem ile nemlendirilmelidir.

Araştırmalar, atopik eğilimli ciltlerin mineral filtreli (çinko oksit) güneş kremlerini daha iyi tolere ettiğini göstermiştir. Mineral filtreli, doğal içerikli ve parfümsüz güneş kremleri tercih edilmelidir.

Atopik Ciltler için Beslenme Önerileri

Besin alerjileri ya da intoleransları egzamaya neden olmasa da egzaması olan bir kişinin semptomlarını artırabilir ya da alevlenmeye yol açabilir. Bu nedenle egzama tetikleyicileri arasında beslenme seçimleri de önemli bir yer tutar.

Günümüzde bağırsak mikrobiyatasının bağışıklık düzeyimizi etkileyen en büyük etmenlerden biri olduğu pek çok bilimsel çalışma ile kanıtlanmıştır. Dolayısıyla bağırsak mikrobiyatasını bozan/bozma ihtimali olan paketli ve işlenmiş yiyeceklerden mutlaka uzak durulmalıdır. Besin alerjileri ve intoleransları da bağırsak sağlığını doğrudan etkileyen faktörler olduğu için gluten, yumurta, inek sütü, susam, yer fıstığı ve diğer kabuklu yemişler, kabuklu deniz ürünleri, soya gibi ürünleri tükettiğinizde egzama semptomlarınızda bir artış olup olmadığını gözlemlemek için birer haftalık kısa eliminasyonlar deneyebilir, elediğiniz ürünü bir haftadan sonra küçük miktarlarda yiyerek semptomlarınızdaki değişimi gözlemleyebilirsiniz.

Peki egzama semptomlarını azaltmak için ne yemelisiniz? Her sağlıklı diyette olduğu gibi yeşillikler, taze sebze ve meyve ağırlıklı bir akdeniz diyeti hem bağırsak mikrobiyatanızı hem de bağışıklığınızı güçlendirerek egzama semptomlarınızın azalmasını sağlayabilir. Yine bağışıklık sistemi için kilit önemde olan D vitamini eksikliğiniz olup olmadığını kontrol etmek ve gerekirse doktor kontrolünde takviye almak da önerilebilir.

RHANEVA’dan Egzamalı Ciltler için Bakım Rutini Önerisi

Atopik dermatit semptomlarını tetikleyen en önemli nedenlerden biri cilt bariyerinin zayıflamasıdır. En büyük organımız denebilecek cilt yüzeyini aşındıran, mikrobiyatasını bozan her durum, cilt bariyerinin bozulmasına da neden olur. Tıpkı bağırsağımız gibi cildimizin de bir mikrobiyatası vardır ve çoğu market ürünündeki ağır kimyasal yüzey aktifler içeren temizleyiciler (el sabunu, duş jeli, şampuan, yüz yıkama jeli gibi) bu floraya zarar verebilir. Bu nedenle egzamalı ciltlerin temiz ve %100 doğal içerikli, nazik temizleyiciler tercih etmesi önemlidir. İşte size %100 doğal ve temiz içerikli, Cosmos Organik ve Vegan sertifikalı RHANEVA ürünleriyle komple bir bakım rutini önerisi:

Egzamalı Ciltler için Banyo Rutini

RHANEVA Almond Everyday Şampuan kuru ve yıpranmış saçlar için geliştirilen formülüyle tam size göre. Saç tellerini onarma, saç kırılmasını azaltma, kuru ve kırılgan saçları yumuşatma, saça nem, hacim ve parlaklık kazandırma özellikleriyle öne çıkan Shea ve Argan yağları, organik Aloe Vera Jeli, hyaluronik asitten daha üstün nemlendirme sağlayan Sodium PCA ve Buğday Proteinini birleştiren formülü ile Almond Everyday serisi kimyasalsız banyonuz için ideal seçim. Nazik yüzey aktifleri, parabensiz, silikonsuz, boyasız ve sentetik parfümsüz formülüyle saç diplerinizi canlandırır, düzenli kullanımda sebum dengenizi sağlayarak saç ve saçlı derinizin sağlığına kavuşmasına yardımcı olur.

RHANEVA Almond Everyday serisinin hassas ciltler için geliştirilen Duş Jeli, organik aloe vera jeli, hyaluronik asitten daha üstün nemlendirme sağlayan Sodium PCA ve ultra hassas bitki kaynaklı iyonik olmayan yüzey aktiflerle geliştirilen formülüyle en hassas ciltleri bile cilt bariyerini zedelemeden narin bir şekilde temizler, arındırır ve nemlendirir. Ciltte eşsiz bir yumuşaklık ve ipeksi his yaratır.

Banyo sonrasında cildinizi ve saçınızı pamuklu yumuşak bir havluyla nazikçe tamponlayarak kurulayın ve banyodan çıktıktan sonra ilk 3 dakika içinde cildinizi Almond Everyday El ve Vücut Kremiyle nemlendirmeyi unutmayın.

Egzamalı Ciltler için Cilt Bakım Rutini

Cilt temizleyicinizi seçerken içeriğinde cildinizde irritasyona yol açabilecek ve cilt bariyerinizi zedeleyecek ağır kimyasal yüzey aktif maddeler bulunmadığından emin olmalısınız. Anyonik yüzey aktifler grubuna giren ağır yüzey aktiflerin en bilinenleri (ve en çok kullanılanları) sabun, sodium lauryl sulphate (SLS) ve sodium laureth sulphate (SLES)'dir, mutlaka kaçınmalısınız.

Cildi temiz tutmanın ikinci kuralı ise gözeneklerinize bakteri taşıyabilecek temaslardan kaçınmaktır. Gün boyu binlerce dış faktörle temas eden elinizi egzamalı bölgelere ve yüzünüze değirmemek, el havlularıyla ya da açıkta duran kağıt havlularla cildinizi kurulamamak, yaslandığınız ya da yattığınız yastık kılıflarını ve çarşafları temiz tutmak diğer cilt temizliği kurallarıdır.

RHANEVA Splash Yüz Yıkama Jeli formülündeki nazik yüzey aktifler sayesinde cildinizi hassas bir şekilde temizlerken sebum dengeleme, hücre yenileme ve cilt sıkılaştırma özellikleriyle öne çıkan güçlü esansiyel yağlarıyla cildinizi besler ve cilt bariyerinizi korumaya alır. Sabah akşam yüz ve boyun bölgenizi bir miktar Splash Yüz Yıkama Jeli ve ılık su ile yıkayın.

Temiz ve henüz nemli cildinizi önce ağırlığının 1000 katı su tutma kapasitesiyle mükemmel bir nemlendirici olan Intense Hydro Day Hyaluronik Asit Serum ile nemlendirin.

Serumun hemen ardından cildinize nemi hapsetmek için RHANEVA Sea-Powered Nemlendirici Yüz Kremini uygulayın. Sea-Powered Nemlendirici Yüz Kremi içerdiği vitaminler, mineraller ve amino asitler nedeniyle cilt için süper besin kabul edilen; yüksek nemlendirme kapasitesi, kırışıklık ve leke karşıtı etkileriyle öne çıkan organik Aloe Vera bazı, cildi nemlendirme kapasitesi en yüksek komedojenik olmayan (gözenekleri tıkamayan) Argan ve Jojoba yağları ile epidermisin altına ulaşarak cildi derinlemesine nemlendiren ve cilt bariyerini onaran Deniz Börülcesi Ekstresinin mükemmel bir karışımıyla formüle edilmiştir.

İçeriğindeki deniz börülcesi ekstresi, ilk 24 saat içinde cildin üre ve su kaybını engeller. Yapılan çalışmalar 28 gün boyunca düzenli kullanılan deniz börülcesi ekstresinin cildin nem kapasitesini 60 kata kadar artırabildiğini gösteriyor.