Temiz İçerikli Kozmetik Nasıl Anlaşılır?
Cilt bakım ürünlerinde kullanılan bazı kimyasalların sağlık üzerinde olumsuz etkiler yarattığı yaygın bilinen bir gerçek. Olası sağlık risklerini en aza indirmek için tüketicinin ürün etiketlerinin nasıl okunabileceğini bilmesi ve detaylı bir şekilde incelemesi öneriliyor.
Kozmetik endüstrisinde kimyasallar genellikle maliyetleri azaltmak, ürünlerin raf ömrünü uzatmak gibi gerekçeler ile kullanılıyor. Fakat geleneksel kozmetik ürünlerinin içerdiği bu kimyasallar faydalı olmadıkları gibi yürütülen bilimsel çalışmalar ışığında insan sağlığına olumsuz etkileri ile tartışma yaratıyor.
Geleneksel cilt bakım ürünlerinin içerebildiği zararlı kimyasalları, kullanım alanlarını ve bilimsel çalışmalar ile öne çıkarılmış olası bazı sağlık risklerini aşağıda madde madde inceleyelim.
1. Paraben Nedir, Neden Kullanılır?
Parabenler, kozmetik ürünlerde yaygın olarak koruyucu olarak kullanılan bir kimyasal ailesidir. Koruyucular, hem ürünleri hem de tüketicileri korumak amacıyla zararlı bakteri ve küf oluşumunu önlemek için kozmetiklerde kullanılır.
Parabenin Zararları
• Hormonal Bozukluklar: Parabenler, vücutta östrojen benzeri bir etki yaratarak hormonal dengesizliklere yol açabilir.
• Kanser Riski: Bazı bilimsel çalışmalar, uzun süreli paraben maruziyetinin meme kanseri riskini artırabileceğini öne sürmektedir.
2. Ftalat Nedir, Neden Kullanılır?
Ftalatlar geçen yüzyılda geliştirilen ve plastikleri daha dayanıklı hale getirmek için kullanılan kimyasal bileşiklerdir. Çeşitli kozmetik ve kişisel bakım ürünlerinde kullanılırlar. Ftalatlar ayrıca kokuların kalıcılığını sağlamak ve ürünleri yumuşatmak için kullanılır. Ftalat içerebilen kozmetikler arasında ojeler, saç spreyleri, tıraş losyonları, temizleyiciler ve şampuanlar bulunmaktadır.
Ftalatların Zararları
• Üreme Sistemi Bozuklukları: Ftalatlar, özellikle erkeklerde üreme sağlığını olumsuz etkileyebilir.
• Gelişimsel Problemler: Gebelik sırasında yüksek düzeyde ftalat maruziyeti, bebeklerde gelişimsel sorunlara yol açabilir.
3. Sodyum Lauril Sülfat (SLS) ve Sodyum Laureth Sülfat (SLES) Nedir, Neden Kullanılır?
SLS ve SLES birçok kişisel bakım ürününe eklenen yüzey aktif maddelerdir ve temizleme ürünleriyle ilişkililendirilen köpürme eylemini oluşturmak için kullanılır.
SLS ve SLES'in Zararları
• Cilt Tahrişi: SLS ve SLES, hassas ciltlerde tahrişe ve kuruluğa neden olabilir.
• Toksik Yan Ürünler: SLES üretiminde kullanılan bir işlem sırasında ortaya çıkan 1,4-dioksan adlı yan ürün, kanserojen olabilir.
4. Formaldehit ve Formaldehit Salıcılar Nedir, Neden Kullanılır?
Formaldehit kişisel bakım ve kozmetik ürünlerinde genellikle koruyucu ajan olarak kullanılır. Yaygın kullanım alanı oje, tırnak cilası, tırnak güçlendiriciler, Brezilya fönü ve keratin bakımında kullanılan saç düzleştiricilerdir.
Formaldehitin Zararları
• Kanser Riski: Formaldehit, Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı (IARC) tarafından kanserojen olarak sınıflandırılmıştır.
• Alerjik Reaksiyonlar: Ciltte alerjik reaksiyonlara ve solunum problemlerine neden olabilir.
5. Triklosan Nedir, Neden Kullanılır?
Triklosan, ürün üzerinde bakteri üremesini ve ürünün bozulmasını engellemek için kozmetik ürünlerde koruyucu olarak kullanıldığı gibi deodorantlar, sabunlar ve duş jelleri gibi pek çok kişisel bakım ürününde biyosit (bakteri öldüren) ajan olarak da kullanılır.
Triklosanın Zararları
• Hormonal Bozukluklar: Triklosan, tiroid hormonlarının işleyişini bozabilir.
• Antibiyotik Direnci: Uzun süreli triklosan kullanımı, bakterilerin antibiyotiklere karşı direnç geliştirmesine katkıda bulunabilir.
6. Polyetilen Glikoller (PEG) Nedir, Neden Kullanılır?
Polietilen glikoller (PEG'ler) ve türevleri kozmetikte yüzey aktif madde, temizleyici ajan, emülgatör (koyulaştırıcı), yumuşatıcı ve nemlendirici olarak yaygın şekilde kullanılmaktadır.
PEG'lerin Zararları
• Kirlenme Riski: (PEG)'ler, üretim süreçlerinde etilen oksit ve 1,4-dioksan gibi toksik maddelerle kirlenebilir.
• Cilt İrritasyonu: Hassas ciltlerde tahrişe neden olabilir.
7. Sentetik Kokular Nedir, Neden Kullanılır?
Doğadan elde edilen koku/parfümler son derece uçucudur, bu da hızla buharlaşmalarına neden olur. Sentetik kokular, uçucu doğal bileşenleri taklit eden ve ciltte daha uzun süre kalmalarına yardımcı olan kimyasal sabitleyiciler içerir
Sentetik Kokuların Zararları
• Alerjik Reaksiyonlar: Sentetik kokular, ciltte alerjik reaksiyonlara ve baş ağrısına neden olabilir.
• Hormonal Bozukluklar: Bazı sentetik koku bileşenleri, hormon bozucu özelliklere sahip olabilir.
8. BHA ve BHT Nedir, Neden Kullanılır?
BHA (bütillenmiş hidroksianisol) ve BHT (bütillenmiş hidroksitoluen), diğer kozmetiklerin yanı sıra rujlarda ve nemlendiricilerde koruyucu olarak kullanılan birbiriyle yakından ilişkili sentetik antioksidanlardır. Ürünlerin kokusu, tadı ve rengindeki zamanla oluşabilecek değişiklikleri engellemek için kullanılır. Yakın zamanda Avrupa'da kozmetik ürünlerindeki kullanımına ciddi sınırlamalar getirilmiştir.
BHA ve BHT'nin Zararları
• Kanser Riski: BHA ve BHT, bazı hayvan çalışmalarında kanserojen etkiler göstermiştir.
• Hormonal Bozukluklar: Bu kimyasallar, hormonal dengesizliklere yol açabilir.
Cilt bakım ürünlerinde ve geleneksel kozmetik ürünlerinde kullanılan kimyasalların sağlık üzerinde ciddi etkileri olabilir. Bazı daha "az zararlı olabilecek" kimyasalların kullanımına ürün içerik yüzdeleri ile sınırlamalar getirilmiş olsa da, bir üründe sınırlar dahilinde kullanılan farklı kimyasalların bileşik etkisini bir sıradan bir kullanıcının değerlendirmesi pek mümkün olmayabilir. Bu nedenle, ürün etiketlerini dikkatlice okumak ve hatta mümkünse doğal bileşenlerden oluşan organik ürünleri tercih etmek önemlidir. Ayrıca, belirli bir kimyasalın güvenliği konusunda şüpheniz varsa, dermatoloğunuza veya sağlık profesyoneline danışmanız önerilir.
9. PFAS Nedir? Hangi Cilt Bakım Ürünlerinde Kullanılır ve Neden Zararlıdır
Perfloroalkil ve polifloroalkil maddeler, PFAS ya da “sonsuz kimyasallar” olarak adlandırılır ve pek çok farklı endüstride 1940’lardan bu yana kullanılmaktadır. Ürünlerin suya, yağa ve lekeye dayanıklı olmasına yardımcı olma özelliği ile içeriklerde bulunur ve PFAS'ın farklı ürünlerde kullanılan 5 binden fazla çeşidi vardır.
Perfloroalkil ve polifloroalkil maddeler, uzun süre doğada kalabilen ve insan sağlığına zarar verebilen bileşiklerdir. Hem yaşadığımız çevrede hem de insan vücudunda son derece kalıcı olmaları onların “sonsuz kimyasallar” olarak adlandırılmasına sebep olmuştur. Deniz canlılarını zehirler, insan vücuduna taşınırlar. Şampuan, nemlendirici krem ve güneş kremi gibi cilt bakım ürünlerinde kullanılan bu sağlığa zararlı maddelerin; karaciğer hasarı, tiroid hastalığı, obezite, doğurganlık sorunları ve kanser gibi sorunlara yol açabildiği bilimsel çalışmalar ile kanıtlanmıştır. PFAS içeren ürünlerin üretim ve satışı Fransa’da Nisan 2024’te oy birliğiyle yasaklanmıştır.
Kullandığınız üründe PFAS olup olmadığını anlamanın en kolay yolu bu tip zararlı kimyasalların kullanımını yasaklayan sertifikalara sahip ürünleri tercih etmek (Cosmos Organic, Cosmos Natural, EcoCert vs), ya da ürün etiketlerini inceleyen uygulamalar kullanarak tüm etiketi analiz etmektir.
Bir Kozmetik Ürününün Organik Olduğu Nasıl Anlaşılır?
Bazı ürün etiketlerinde “organik” ibaresi bulunabilir; ancak sertifikasyon logosu yoksa bu, o ürünün organik standartlarına uygun olmadığını ya da sertifika için gerekli bağımsız laboratuvar analizlerinden geçmediğini gösterir. Bu cilt bakım ürünleri de sağlığa zararlı kimyasallar içerme riski taşır.
Dünyada organik ürün standartları kabul görmüş COSMOS ORGANIC, USDA ORGANIC, ECOCERT, COSMEBIO, IMO, ICEA gibi firmalarının ürünlere vermiş oldukları sertifikalar ürünlerin üzerinde bilgi olarak yer alır. Sertifikalı ürünlerin üzerlerinde sertifikasyon kurumunun logosu ve/veya sertifika numarası yer alır. Sertifikasyon yok ise ürünün organik olduğundan bahsetmek tamamı ile belirsiz bir durumdur.
Kozmetik Ürünlerinin Organik Sertifikalı Olması Neden Önemlidir?
Sertifikalı organik kozmetik ürünleri, kimyasal ve çevre kirliliği yaratan (tarım ilaçları, suni gübreler, hormonlar, antibiyotikler, genetiğiyle oynanmış organizmalar vb.) maddeler barındırmayan; sertifikalı organik tarım ürünlerinden elde edilen, insanın organik yapısıyla uyumlu kişisel bakım ürünleridir. Geleneksel kozmetik ürünlerinde maliyetleri azaltmak, ürünlerin raf ömrünü uzatmak gibi nedenlerle zararlı kimyasallar kullanılabilir. Fakat bu yapay moleküller faydalı olmadığı gibi insan sağlığına olumsuz etkileri tartışılır hale gelmiştir. Aynı durum üretim esnasında oluşan atık su ve çöplerin çevre üzerindeki sonuçları için de geçerlidir.
Sertifikalı Organik Ürünlerin İçeriği Nedir?
Doğa bize çok geniş bir içerik tablosu sunar. Bu doğal çeşitlilik, çevreyi ve sizin vücut dengenizi önemseyen bol miktarda etkili ürünün bileşimiyle ürün geliştirmeye izin verir. İçerik olarak kullanılabilecek tüm hammaddeler yine sertifikasyon kurumu tarafından onaylıdır. İnsan sağlığına zarar verebilecek hammaddeler belirlenmiş ve kullanımı yasaklanmıştır. Bu nedenle sertifikalı organik cilt bakım ürünleri ve kozmetik ürünler sağlığa zararlı kimyasallar içermezler.
Cilt bakımı, vücut bakımı ve saç bakımı için özenle formüle edilmiş tüm RHANEVA ürünleri uluslararası alanda tanınmış COSMOS ORGANIC standartlarında sertifikalı organik ve IFC Global standartlarında vegan içeriklerle üretilir. Hiçbir ürünün üretiminde insan sağlığına zararalı kimyasallar ve hayvansal ürün kullanılmamış, ürünler hayvanlar üzerinde test edilmemiştir. RHANEVA ürünleri her yaş ve her cilt için yüzde 100 güvenlidir.